Sürücüsüz Araçlara Hazır mıyız ?
Otonom Araçlar Hakkında Merak Edilenler. Araç teknolojilerinde sürücüsüz araç tasarımına son yıllarda büyük geçiş olduğu görülmektedir. Her ne kadar günümüz teknolojisi denilse de 1920’li yıllarda o günün imkanlarıyla otonom araç denemeleri yapılmıştır. 1950’li yıllarda otonom araç teknolojisi çalışmaları hız kazandı ve 1980’ li yıllarda üniversitelerin çalışmalarıyla başarılı otonom araç modelleri tasarlandı. Peki otonom araç nedir ? Kısaca sürüş dinamiklerinin bilgisayar teknolojisi, yapay zeka, kameralar, ağ altyapısı, radar ve sensör sistemleri ile gerçekleştirildiği araçlara otonom araçlar diyebiliriz. Günümüzde otonom araçlar farklı ülkelerin farklı koşullarında testlere tabi tutularak geliştirmeler yapılmaktadır.
Otonom Araçlar Hakkında Merak Edilenler. Yapay zeka otonom araçlarda en önemli sistemlerden biridir. Mühendisler bu konuda derin öğrenmeyi otonom sürüşte en önemli teknoloji olarak görüyor. Nöron çalışma mantığını taklit eden derin öğrenme sesli arama, ses ve konuşma tanıma, görüntü tanıma, analiz etme, işleme, hareket algılama, veri analizi, karar verebilme gibi fonksiyonları yerine getirebiliyor. Araç üzerinde yer alan kamera ve sensörler yardımıyla kör nokta olmadan gidilen yolun 3 boyutlu görüntüsü çıkarılabiliyor. Bu sayede etrafta bulunan yaya ve araçların mevcut konum ve hızlarından yola çıkarak birkaç saniye içinde hangi konumda olabilecekleri analiz ediliyor ve kazaların önüne geçiliyor. Otomotiv Mühendisleri 2014 yılında otonom araçlarla ilgili bir seviye sistemi oluşturdular.
Otonom Araç Seviyeleri
- Otonom olmayan araçlar : Sürüş sorumluluğunun tamamının sürücüde olduğu seviyedir. Göstergede belirtilen herhangi bir uyarı işareti, ses veya ışık otomasyon sistemi olarak kabul edilmez.
- Sürücü Asistanı : Hız sabitleme, şerit değiştirme, park etme gibi durumlarda kontrolün kısmen bırakılabildiği sistemlerdir. Hız ile ilgili sistemler kontrol edilebilse de aracın yön, manevra gibi temel fonksiyonları sürücüye aittir.
- Kısmi Otonom : Araç sürüşünün kısa sürelerde tamamen bırakılabildiği sistemlerdir. Şerit takibi ve hız sabitleme gibi sistemler beraber çalışabilir. Araç sürücüsü hız kontrolü ve direksiyon fonksiyonlarını kullanmasa da yolu kontrol etmeme gibi bir durum yoktur.
- Koşullu Otonom : Araçta yer alan sensörler yardımıyla direksiyon kontrolü ve hız gibi unsurların araç tarafından komut alınmadan gerçekleştirilebilen seviyelerdir. Araç genel sürüş fonksiyonlarını takip edebilir ancak sürücü her duruma hazırlıklı olmalıdır.
- Yüksek Otonom : Araç sürücüsünün tamamen sistem dışında olduğu seviyedir. Araç tüm sürüşü fonksiyonlarını yerine getirebilir. Araç olumsuz durumlarda sürücüden yardım talep eder, cevap alamazsa sürüşe otonom şekilde devam eder.
- Tam Otonom : Otonom sürüş sistemlerinde en üst seviyedir. Araç sürücüsü adeta misafir konumundadır. Araç sürücü desteğine ihtiyaç duymadan sürüş gerçekleştirebilir.
2030 Yılı Dönüm Noktası
Belirtilen otonom araç sistemleri tanımlansa da günümüz itibariyle trafiğe çıkabilen araç sistemleri Koşullu Seviye diye adlandırılan araçlardır. Geleceğe yön verecek olan otonom araç teknolojisini dünya da aktif olarak kullanmakta olan ülkeler mevcuttur. Önümüzdeki yıllarda otomotiv sanayisinin tüm ar-ge çalışmalarını bu yönde yapacağı görülüyor. Otonom araçlar gelişmiş özellikleri sayesinde trafik durumu ve yol koşulları hakkında gerçek zamanlı ve güncel verilere ulaşıp analiz yaparak kendine rota seçimi yapabiliyor. Otonom araçlar enerji tüketimi konusunda diğer araçlara oranla yüksek enerji tasarrufu yapmakta. Klasik araçlara göre daha hafif olmaları sebebiyle daha az yakıt tüketiyorlar. Yapılan araştırmalar 2030 yılında gelindiğinde otonom araçların sürücülü araçlardan yüzde 60 daha fazla olacağını, 2050 yılında ise yollarda tamamen sürücüsüz araçlar olacağını öngörüyor.
Günümüzde meydana gelen trafik kazalarının yüzde 90’ı insan hatalarından dolayı gerçekleşmekte. Tasarlanan otonom araçlar ise kaza yapmama üzerine programlanmış olacak. Ve otonom araçlar ile sürücülü araçların birlikte seyrettiği bir trafik ile ilgili şuan için soru işaretleri var. Ayrıca önümüzdeki yıllarda sürücüsüz araçlar için ayrı şeritler kullanılacağından bahsediliyor.
